معرفی رشته کاردرمانی

تعریف رشته:

کاردرمانی شاخه ای از علوم توانبخشی است که در آن درمانگر با استفاده از یکسری فعالیتها، تکنیکها، تمرینات، آموزشها و روشهای جبرانی سعی در تحقق حداکثر تواناییهای بالقوه مراجعین (که بیشتر شامل افراد معلول می باشند) دارد. دانش آموختگان این رشته باید قابلیتهای زیر را پیدا کنند:

1- بر مبنای جدیدترین یافته های علمی و پژوهشی به ارزیابی سطح عملکرد مراجعان بپردازند.

2- بر اساس نتایج ارزیابی طرح درمان و به دنبال آن با استفاده از فعالیتهای هدفمند به اجرای طرح درمان بپردازند.

3- با بکارگیری روشهای درمانی و مشاوره در پیشگیری از معلولیت مؤثر باشند.

تاریخچۀ رشته در کشور:

تاریخچۀ این رشته در کشور به سال 1350 بازمی گردد که از طرف سازمان بهداشت جهانی متخصصین کاردرمانی جهت آموزش کاردرمانگر به ایران اعزام و آموزشهای غیر رسمی خود را به مدت 2 سال در بیمارستان شفایحیائیان تهران ارائه دادند که در سال 1352 و با تأسیس مدرسۀ عالی توانبخشی این برنامه رسمیت یافت. در حال حاضر این رشته در سطح کارشناسی در 8 دانشگاه، کارشناسی ارشد و از سال 1371 در 3 دانشگاه و  در سطح دکترای تخصصی از سال 1387 در 2 دانشگاه دانشجو می پذیرد.

ارزشها و باورها:

کاردرمانی با نگرش کلی و با در نظر گرفتن ابعاد اجتماعی، روانی و جسمانی انسان سلامت و بهداشت فرد را در زمینۀ اجتماعی وی درنظر گرفته و در پی ایجاد بیشترین سازگاری و تطابق ممکن بین فرد و جامعه است.

باورها و ارزشهای کاردرمانی بر این اساس استوار است که مراجع در مرکز درمان قرار گرفته و برنامه ها و مداخلات درمانی می بایست با توجه به موقعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مراجع وی به طور یکسان و با رعایت عدالت صورت گیرد و تأکید به برقراری ارتباط درمانی قبل از آغاز هر گونه برنامۀ ارزیابی و درمان است. کاردرمانگر تلاش می کند با استفاده از فعالیتهایی که افراد به طور روزمره از آن استفاده می کنند (از فعالیتهای خلاق و اوقات فراغت گرفته تا فعالیتهای کاری و شغلی و روزمرۀ زندگی) با تحلیلی هدفمند و بر اساس نیازها و قابلیتهای فردی و اجتماعی مراجعین را در مسیر بهبودی و استفاده از حداکثر تواناییهای بالقوه خود قرار دهند.

رسالت:

رسالت آموزش در مقطع کارشناسی کاردرمانی عبارت است از:

1- توسعۀ خدمات توانبخشی و توانبخشی

2- فراهم نمودن زمینه یا مشارکت در پژوهش بالینی در رشتۀ کاردرمانی

3- آموزش و آگاهی اعضای تیم توانبخشی

4- زمینه سازی برای ارتقای سطح علمی رشته

 

چشم انداز:

از آنجا که هدف این برنامه کمک به انسان در رسیدن به فعالیت هدفمند در سطح مطلوب است، این برنامه انتظار دارد با بهره گیری از روشهای رایج و روزآمد رشته، جامعۀ مورد پوشش دانش آموختگانش را به بالاترین سطح تعادل بین فعالیت، کار، تفریح و کیفیت زندگی برساند.

اهداف کلی:

هدف کلی این برنامه تربیت افرادی است که با کسب صلاحیتها و مهارتهای حرفه ای قادر به انجام موارد زیر باشند:

1- شناخت وجوه مختلف انسان

2- شناخت ابعاد مختلف فعالیتهای هدفمند

3- برقراری ارتباط مناسب درمانی بر اساس اصول علمی

4- شناخت مشکلات ناشی از اختلالات روان شناختی، جسمانی و اجتماعی

5- شناخت امکانات بالقوه و مشکلات موجود در محیط پیرامون

6- جمع آوری و انتقال اطلاعات به جامعه

نقشهای دانش آموختگان (وظایف حرفه­ای):

نقشهای مراقبتی و درمانی، مشاوره ای و آموزشی، مدیریتی و پژوهشی

 * لازم به ذکر است کلیۀ نقشهای کارشناس کاردرمانی به صورت تیمی و با نظارت و تشخیص پزشک متخصص انجام می شود.

 نقش مراقبتی و درمانی:

1- شناخت نیازها و مشکلات مددجو، خانواده و زمینۀ اجتماعی که در آن زندگی می کنند

2- تعیین اهداف متناسب با نیاز مددجو و انتخاب روشهای درمانی مناسب

3- اجرای فعالیتهای درمانی و ارزیابی مجدد از نتایج درمان

 نقش مشاوره ای و آموزشی:

1- آموزش مهارت به مراجع و خانواده

2- آموزش جامعه

3- آموزش مداوم فردی برای دستیابی به طلاعات و منابع علمی به روز

4- ارائه مشاوره در مراکز بستری، سرپایی، صنعتی و ...

5- ارائه مشاوره به سایر اعضای تیم درمان

 نقش مدیریتی:

1- داره کردن بخش کاردرمانی بر مبنای عوامل انسانی و محیطی

2- مدیریت اجرائی برنامه های درمانی

3-همکاری و ارتباط با سایر اعضای تیم درمان و مسئولین

4- ثبت مستند تمامی فعالیتهای کاردرمانی و گزارش آن به مسئولین

نقش پژوهشی:

1- مشارکت در اجرای طرحهای پژوهشی

شرایط و نحوۀ پذیرش دانشجو:

به صورت متمرکز و از طریق کنکور سراسری (رشتۀ تجربی)

رشته های مشابه در داخل کشور:

وجود ندارد.

رشته های مشابه در خارج از کشور:

Occupational therapy در کشورهای آمریکا، انگلستان، کانادا، استرالیا، سوئد، دانمارک، ژاپن و هند

Ergo therapy در فرانسه